Vì sao cổng sạc iPhone 12 vẫn là Lightning thay vì USB-C ?

Trước thời điểm ra mắt iPhone 2020, nhiều nguồn tin rò rỉ Apple đang thử nghiệm áp dụng cổng kết nối USB-C trên một số nguyên mẫu iPhone mới. Vì thế nhiều iFan hồi hộp mong đợi cổng sạc iPhone 12 sắp ra mắt sẽ có mặt bộ kết nối phổ biến này. Thế nhưng, “gã khổng lồ xứ Cupertino” lại lập một cú “Twist” bất ngờ khiến nhiều người hâm mộ hụt hẫng: iPhone 12 vẫn sử dụng cổng sạc Lightning truyền thống.

1. Nguồn gốc ra đời cổng sạc Lightning

Hồi năm 2010, Apple đã lên kế hoạch sản xuất iPhone 5 hướng đến độ mỏng tối đa. Vì vậy cổng sạc và Dock pin 30 kiểu cũ sẽ không còn phù hợp. Hãng cần thiết kế một bộ sạc mới.

Lúc bấy giờ, nhóm chuyên gia công nghệ của “Táo Khuyết” đã làm việc với với Intel và những đối tác khác để thiết kế cổng sạc USB-C. Tuy nhiên lúc này cổng USB-C vẫn là một thứ quá mới và cần nhiều thời gian hoàn thiện. Trong khi đó kế hoạch ra mắt iPhone 12 của Apple vẫn phải thực hiện đúng hạn.

Để giải quyết tình hình, Apple đã quyết định thực hiện một sự đột phá táo tạo. Dựa trên nguyên tắc thiết kế giống như cổng USB-C, hãng đã tạo ra một chiếc giắc cắm nhỏ hơn với chân cắm đặt bên ngoài (thay vì nằm ở trong) và gọi nó là Lightning.

Đến tháng 9 năm 2012, Lightning đã sẵn sàng xuất xưởng cho iPhone. Ngược lại, thông số kỹ thuật cho USB-C thậm chí còn chưa hoàn tất. Mãi đến tháng 8 năm 2014, tức là gần hai năm sau, cổng sạc USB-C đầu tiên mới được xuất hiện trên chiếc MacBook 12 inch của Apple. Trong thời đại tiện ích lên ngôi, thời gian chính là yếu tố quyết định.

2. Vì sao Apple không chuyển sang cổng sạc USB-C cho iPhone?

2.1. Tình hình người dùng khi Apple chuyển sang cổng sạc Lightning

Sự chuyển đổi cổng kết nối là một vấn đề lớn. Vì điều đó sẽ làm ảnh hưởng đến thói quen sử dụng của hàng triệu người dùng trên toàn cầu.

Vào tháng 4 năm 2003, Apple đã chuyển đổi bộ sạc trên iPod từ FireWire sang Dock và gây ảnh hưởng đến người dùng. Tuy nhiên lúc này Apple vẫn đang trong giai đoạn “non trẻ” nên số lượng người dùng bị ảnh hưởng bởi thay đổi của hãng vẫn chưa đáng kể.

Gần một thập kỷ sau, khi Apple đã “phủ sóng” mạnh mẽ khắp toàn cầu, việc chuyển đổi cổng sạc trên iPhone, iPad và iPod touch sang Lightning đã gây ra một sự ảnh hưởng tồi tệ trên thế giới, nhất là đối với những người dùng không ở Hoa Kỳ.

Mới năm trước người dùng đã sắm sửa một loạt dây cáp và phụ kiện Dock để dễ dàng kết nối thì đùng một cái sang năm sau chúng đã trở nên vô dụng. Tệ hơn nữa, sản phẩm mới ra mắt không được Apple đính kèm với bộ điều hợp (adapter) và dây cáp có sẵn, gây bất tiện cho người dùng khi muốn cắm vào bộ sạc cũ hoặc ổ sạc trong xe hơi.

Một làn sóng giận dữ đã lan truyền trong khắp cộng đồng người dùng “Táo” trên thế giới.

2.2. Tại sao Apple vẫn giữ cổng sạc Lightning ở các thế hệ iPhone tiếp theo?

Vào năm 2015, ba năm sau khi cổng sạc Lightning xuất hiện, Apple đã hoàn tất nghiên cứu cổng sạc USB-C. Hãng cũng đã có ý tưởng chuyển đổi cổng sạc trên iPhone 6s sẽ ra mắt vào mùa thu năm đó sang loại mới. Nhưng ý tưởng này chỉ nằm trên giấy, vì Apple không muốn sự giận dữ của người dùng lan truyền thêm lần nữa.

Hơn nữa, cổng sạc Lightning cũng sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội so với Dock sạc cũ. Lightning có kích thước bề ngang nhỏ hơn đến 80%, trông tinh tế và gọn gàng hơn. Cáp Lighting cũng được thiết kế đơn giản và chắc chắn hơn.

Đặc biệt, cả cáp và cổng sạc đều gắn được hai mặt nên người dùng không cần phải “ngắm nghía” kỹ lưỡng trước khi cắm vào, thao tác cắm sạc cũng vì thế mà nhanh chóng, dễ dàng hơn. Chỉ với một đầu kim loại và hai mặt tiếp xúc bằng đồng, chuẩn sạc mới còn giúp hạn chế các chi tiết thừa và tiết kiệm nguyên vật liệu.

3. Tại sao Apple không trang bị trên MacBook?

Thời trước cả MacBook và iPod đều có đầu nối FireWire như nhau. Một chiếc đầu nối thống nhất tạo nên sự cân bằng hoàn hảo. Nhưng sau đó iPod đã chuyển sang sử dụng Dock, còn MacBook thì không. Apple đã kết thúc kỷ nguyên ngắn ngủi, đẹp đẽ của một loại đầu nối chung.

Vào thời điểm Lightning xuất hiện, Apple chỉ đơn giản hướng đến mục tiêu tối ưu hóa cổng sạc chứ không phải là đồng bộ cổng kết nối cho toàn bộ thiết bị “nhà Táo”.

3.1. Cổng sạc Lightning chỉ phù hợp với thiết bị di động

Lightning sạc không nhanh, chỉ ở tốc độ USB 2.0 và chuyển sang tốc độ USB 3.0 khi sử dụng phụ kiện Camera Kit. Cổng sạc này cũng không truyền được nhiều năng lượng, chỉ 5 watt (với iPhone) và 13 watt (với iPad).

Đặc trưng trên giúp cổng sạc Lightning phù hợp với dạng thiết bị nhỏ có hệ thống tập tin hạn chế, phụ kiện và pin tương đối nhỏ. Bởi vì nếu các thiết bị này sử dụng cổng sạc chịu nhiệt lớn và sạc tốc độ cao sẽ dễ bị nóng chảy pin.

3.2. Cổng sạc Lightning không tương thích với MacBook

MacBook là thiết bị lưu trữ dung lượng lớn, do đó nó có nhu cầu về năng lượng và mức pin lớn hơn nhiều so với iPhone và iPad. Đồng thời Mac cũng có mức tiêu thụ năng lượng cao hơn, có xu hướng được người dùng cắm sạc thường xuyên hơn và trong thời gian dài hơn.

Trong khi đó, như đã đề cập ở trên, cổng sạc Lightning hoàn toàn không thể đáp ứng được nhu cầu về năng lượng của MacBook. Đó là lí do vì sao Apple trang bị cổng sạc USB-C cho MacBook. Bộ kết nối này hỗ trợ sạc tốc độ USB 3.1 Gen 2 và Thunderbolt 3 nhanh nhất hiện nay, kết hợp với adapter MacBook Pro 16 inch 96 watt.

4. Tại sao Apple lại chuyển iPad Pro sang cổng sạc USB-C?

Vào tháng 9 năm 2015, iPad Pro đầu tiên ra mắt vẫn có cổng sạc Lightning giống như các dòng iPad trước đó. Thế nhưng kể từ tháng 10 năm 2018, iPad Pro lại được thiết kế thay đổi đầu nối Lightning thành USB-C.

Đó không chỉ đơn giản là sự thay đổi thiết kế, đó là sự thay đổi triết lý sản phẩm trong định hướng phát triển của Apple. Theo đó, “Táo Khuyết” đã vạch hướng đi cho iPad Pro lên một tầm cao mới: Là thiết bị có thể thay thế cho máy tính xách tay.

Để đáp ứng định hướng trên, Apple đã tiến hành một “cuộc cách mạng” trên iPad Pro gồm: đổi tên hệ điều hành thành iPadOS, bổ sung ứng dụng Tệp (Files) và gần đây nhất là có thêm tính năng hỗ trợ Trackpad.

Về cơ bản, tất cả những gì iPad Pro sở hữu không khác gì chiếc máy tính xách tay truyền thống. Điều đó cũng đồng nghĩa rằng thiết bị này cần có một đầu nối kiểu laptop – cổng USB-C.

5. Tại sao Apple không trang bị cổng USB-C cho iPhone 12 Pro?

Có 3 lý do chính khiến Apple “khăng khăng” giữ lại cổng sạc Lightning trên iPhone, đó là:

• Thứ nhất, “Táo Khuyết” không muốn tạo ra sự thay đổi lớn làm ảnh hưởng đến khách hàng.
• Thứ hai, cổng Lightning có khả năng đáp ứng đầy đủ nhu về năng lượng trên iPhone, không cần thiết chuyển sang cổng USB-C.
• Thứ ba, với chứng nhận phụ kiện Lightning độc quyền chính hãng MFi, Apple có được khoản doanh thu đáng kể và giúp hãng dễ dàng kiểm soát, siết chặt quản lý trên thị trường.

Nhiều tin đồn rò rỉ cổng sạc iPhone 12 sẽ là loại USB-C thay vì Lightning truyền thống. Tuy nhiên, với những lý do đã đề cập ở trên, có lẽ chúng ta không nên tin tưởng và hi vọng nhiều vào những tin đồn này.

6. Có phải iPhone sẽ giữ mãi cổng sạc Lightning không?

Cổng sạc iPhone 12 vẫn là dạng đầu nối Lightning. Nhưng điều đó không có nghĩa là loại cổng sạc này sẽ tiếp tục “thống trị” iPhone ở các thế hệ tiếp theo.

6.1. Apple hướng đến một “thế giới không dây”

Từng bước, từng năm, Apple dường như ngày càng ra sức nghiên cứu, gắn bó chặt chẽ và hướng đến một “thế giới không dây”.

Apple đang dần dần “tối giản hóa” các nút bấm và các cổng không cần thiết. Chẳng hạn hãng đã “trừ khử” nút Home kể từ iPhone 7. Sự thay đổi này vừa hiện đại, vừa tiện dụng, vừa không ảnh hưởng đến thói quen sử dụng của khách hàng, lại giúp giảm các điểm lỗi phần cứng tiềm ẩn.

6.2. Thế hệ iPhone 2021 trở về sau sẽ không có cổng sạc?

Trên thực tế, cổng sạc là phần hở của thiết bị, nó dễ bị vô nước, bị ăn mòn và tiềm ẩn nhiều vấn đề khác liên quan đến tuổi thọ thiết bị. Vì thế, Apple đã hạn chế điều này bằng việc “niêm phong” cổng Lightning mini của Apple Watch ẩn trong rãnh băng tần, còn cổng USB-C mới nhất của Apple TV được “giấu” sau giắc Ethernet.

Tuy nhiên, thiết kế “ẩn giấu” này lại kéo theo một rắc tối khác. Khách hàng phải sửa chữa cổng sạc thiết bị bằng cách nào nếu có sự cố xảy ra?

Như vậy, không có cổng sạc chính là thiết kế lý tưởng nhất để không còn nhiều vấn đề bất cập xảy ra.

Hiện tại có nhiều tin đồn cho hay “ông trùm công nghệ Cupertino” đang đẩy mạnh nghiên cứu về đế sạc không dây. Thậm chí một số nguồn tin còn cho biết iPhone 2020 chính là “hơi thở cuối cùng” của cổng sạc Lightning, từ năm 2021 trở đi, iPhone sẽ là loại thiết bị “không cổng”.

“Không cổng” ở đây bao gồm cả 2 khía cạnh: Không có cổng cắm headphone và không có cổng sạc (cả Lightning lẫn USB-C). Nghĩa là thiết bị iPhone thế hệ mới hứa hẹn sẽ hoàn toàn truyền tải âm thanh, sạc pin và truyền tải dữ liệu không dây. Đây quả là một thiết kế đậm chất tối giản, hiện đại và đáng ao ước.

Khi biết tin cổng sạc iPhone 12 vẫn là dạng Lightning truyền thống, chắc hẳn nhiều người dùng sẽ cảm thấy thất vọng. Tuy nhiên, không phải ngẫu nhiên mà Apple lại kiên định sử dụng cổng sạc Lightning. Việc thay thế thành cổng sạc USB-C đã không còn quan trọng và cần thiết. “Táo Khuyết” đang ấp ủ tham vọng về một “bước nhảy” cao hơn trong hành trình làm chủ thị trường công nghệ.

Nguồn: Imore