Có một nghịch lý khá kỳ lạ ở thị trường smartphone Việt Nam là trong khi những chiếc iPhone giá rẻ đang làm mưa làm gió trên thị trường quốc tế, chúng thường trở thành các món hàng khó bán tại Việt Nam.
Ví dụ rõ ràng nhất của điều này là iPhone XR, chiếc smartphone bán chạy nhất thế giới năm 2019 với 46,3 triệu thiết bị, theo số liệu thống kê từ công ty nghiên cứu thị trường Omdia. Ngay từ khi ra mắt năm 2018, mức giá 600 USD của chiếc iPhone giá rẻ này đã mang lại mức doanh số 23 triệu thiết bị cho Apple.
Thế nhưng ngay từ khi đổ bộ vào thị trường Việt Nam, mẫu iPhone này lại không được người dùng đón nhận nồng nhiệt, nếu không muốn nói là ế ẩm nếu so với những anh em đắt tiền khác như iPhone XS hay XS Max.
Điều tương tự cũng đến với một dòng iPhone giá rẻ khác là iPhone 8 ra mắt vào năm 2017. Sau khởi đầu chậm chạp, thiết bị này đã trở thành smartphone bán chạy nhất thế giới vào năm 2018, nhưng chiếc iPhone giá rẻ này cũng chẳng mấy được ưa chuộng tại Việt Nam. Đến đầu năm 2019, tình trạng ế ẩm của nó đã khiến nhiều siêu thị điện thoại lớn ở Việt Nam ngừng kinh doanh dòng sản phẩm này.
Có rất nhiều lý do dẫn đến nghịch lý này tại thị trường iPhone Việt Nam.
Thị hiếu khác biệt của người dùng Việt đối với iPhone
Đối với thị hiếu của người dùng Việt, những chiếc iPhone vẫn được xem là đại diện cho dòng smartphone cao cấp với công nghệ thời thượng. Do vậy, những dòng iPhone trang bị nhiều công nghệ cao cấp nhất, lại thường là những dòng iPhone được săn đón nhiều nhất, ngay cả khi chúng thường có giá đắt đỏ nhất.
Trong khi đó, những chiếc iPhone giá rẻ như iPhone 8 hay iPhone XR lại bị cắt giảm rất nhiều công nghệ so với các phiên bản ra mắt cùng thời điểm. Màn hình chỉ là LCD với chất lượng hiển thị kém hơn hẳn so với công nghệ OLED trên các iPhone cao cấp.
Tuy nhiên thiếu hụt quan trọng nhất trên các iPhone giá rẻ là camera. Dù ra mắt vào năm 2017 và 2018 nhưng cả iPhone 8 và iPhone XR đều chỉ có một camera sau – khi công nghệ chụp ảnh đang là một trong những mối quan tâm hàng đầu của người dùng, trang bị này là một trong những điểm trừ lớn nhất của những dòng iPhone giá rẻ này.
Cải thiện về công nghệ camera có lẽ là một trong những yếu tố giúp iPhone 11 thoát khỏi số phận hẩm hiu tại Việt Nam như của người tiền nhiệm iPhone XR. Các khảo sát tại thị trường Việt Nam cuối năm 2019 cho thấy, iPhone 11 có doanh số còn trội hơn cả iPhone 11 Pro. So với phiên bản Pro cao cấp hơn, iPhone 11 có màn hình đủ lớn, dù vẫn dùng công nghệ LCD, và được trang bị camera kép, đáp ứng đủ nhu cầu cho đa số người dùng iPhone.
Và quan trọng hơn cả, nó có mức giá khá rẻ so với iPhone 11 Pro. Hiện tại, trong khi iPhone 11 thường được rao bán ở mức giá từ 17 triệu đồng đến gần 19 triệu đồng, iPhone 11 Pro lại có giá từ trên 22 triệu đồng cho đến 27 triệu đồng.
iPhone giá rẻ mà không rẻ
Giá bán cũng là một yếu tố khác khiến cho các dòng iPhone “giá rẻ” thất thế tại Việt Nam. Cho dù rẻ hơn đáng kể so với các phiên bản iPhone cao cấp ra mắt cùng thời điểm, các iPhone giá rẻ lại có giá bán đắt hơn nhiều so với các smartphone Android có cùng cấu hình. Thậm chí cùng mức giá iPhone 8 hay iPhone XR tại Việt Nam, người dùng có thể mua được các smartphone Android có cấu hình và công nghệ cao cấp hơn hẳn.
Thậm chí, vào cuối năm 2018, khi những chiếc iPhone XR tại Việt Nam có giá xấp xỉ 20 triệu đồng, người dùng Việt lại quay ra tìm mua những chiếc iPhone X có mức giá tương đương, dù chip xử lý cũ hơn cũng như đã bị Apple khai tử. Cùng thời điểm đó, hầu như mọi smartphone Android đều có camera kép, thậm chí với cùng mức giá, một số thiết bị Android còn có đến 3 camera.
Các dịch vụ mới của Apple vô dụng tại Việt Nam
Nhưng có lẽ yếu tố quan trọng nhất khiến iPhone giá rẻ thất thế tại Việt Nam nằm ở chiến lược của Apple đối với các thiết bị này. Không chỉ nhằm mục tiêu gia tăng doanh số, các iPhone giá rẻ còn là cánh cửa để người dùng phổ thông có thể tiếp cận được các dịch vụ trả phí trong hệ sinh thái Apple – một hướng đi mới trong nguồn thu của công ty.
Gần như mọi dịch vụ mới của Apple, bao gồm thuê bao game Arcade, truyền hình trực tuyến Apple TV+, tin tức Apple News+ hay ví điện tử Apple Pay, cùng thẻ tín dụng Apple Card, đều không có đất dụng võ tại Việt Nam do đặc thù về nội dung và ngôn ngữ. Không có nhu cầu đối với các dịch vụ mới của Apple, người dùng Việt gần như không còn lý do để tìm mua các iPhone giá rẻ nếu không nó kém cạnh tranh hơn về công nghệ cũng như giá bán.
Cho đến nay, nghịch lý của thị trường iPhone Việt Nam lại tiếp tục được chứng minh một lần nữa bằng iPhone SE 2020. Trong khi thiết bị này là một thành công rực rỡ cho Apple khi có 26% doanh số đến từ người dùng Android chuyển sang – tỷ lệ chuyển đổi cao hơn nhiều so với các iPhone khác của Apple.
Tuy vậy, thiết bị này tiếp tục chứng kiến cảnh thờ ơ từ người dùng Việt như các thiết bị giá rẻ trước đây. Gần giống như một iPhone 8 với chip xử lý mới, iPhone SE 2020 chỉ được trang bị màn hình LCD kích thước nhỏ, camera đơn và pin kém. Các yếu tố này đã khiến iPhone SE 2020 nhanh chóng mất điểm trong mắt người dùng Việt khi tìm mua smartphone mới và rơi vào cảnh ế ẩm.
